Programmeren gaat niet alleen over computers, maar kan ook over mensen, over de maatschappij en dus ook over jezelf gaan. Geen humor deze keer dus en ook niet simpel. Zo ging ik van huis om boodschappen te doen en meteen even een brief op de post te doen. Om dat niet te vergeten nam ik de brief in mijn hand en dacht ‘dan vergeet ik dat niet’. Een vorm van programmeren dus. Maar wat denk je, ik loop de winkel in met het lijstje boodschappen in mijn hoofd en de brief nog steeds stevig in mijn hand. Inmiddels was ik met een ander programma bezig, namelijk het boodschappenlijstje in mijn hoofd. Zo handel je dus op de automatische piloot de meeste routine zaken af. Maar die automatische piloot wil nog wel eens falen; dan sta je in een winkel en je kunt je met geen mogelijkheid meer herinneren wat je moest hebben. Dan ga je dus maar weer naar huis en halverwege de terugtocht weet je het ineens weer, je moest gewoon in een andere winkel zijn. Wie herkent het niet?
Programmeren is een vorm van vastgelegd denken. Een algoritme dat telkens afgedraaid wordt en telkens op dezelfde manier reageert op aangeleverde gegevens. Of de manier van denken (het algoritme) juist is doet er niet meer toe, er is besloten dat we zo denken en dat is het. Punt. Natuurlijk kun je zo’n besluit aanvechten, maar dat moet dan in een juridisch juiste vorm met juridisch juiste termen. Bovendien moet je belanghebbende zijn om zo’n besluit te kunnen aanvechten. Elke overheidsinstantie kan zo’n besluit nemen of een vergunning afgeven en dan is dat geldig tot een bestuursrechter dat besluit of vergunning nietig verklaart.
Verleden week, op 23 augustus, heeft de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State duidelijkheid verschaft in het beginsel van belanghebbende en de kring van belanghebbenden. Het draait hier om de invulling van ‘gevolgen van enige betekenis’.
‘Het uitgangspunt is dat degene die rechtstreeks feitelijke gevolgen ondervindt van een activiteit die het besluit – zoals een bestemmingsplan of een vergunning – toestaat, in beginsel belanghebbende is bij dat besluit. Het criterium ‘gevolgen van enige betekenis’ dient als correctie op dit uitgangspunt. Gevolgen van enige betekenis ontbreken indien de gevolgen wel zijn vast te stellen, maar de gevolgen van de activiteit voor de woon-, leef- of bedrijfssituatie van betrokkene dermate gering zijn dat een persoonlijk belang bij het besluit ontbreekt. Daarbij wordt acht geslagen op de factoren afstand tot, zicht op, planologische uitstraling van en milieugevolgen (o.a. geur, geluid, licht, trilling, emissie, risico) van de activiteit die het besluit toestaat, waarbij die factoren zo nodig in onderlinge samenhang worden bezien. Ook aard, intensiteit en frequentie van de feitelijke gevolgen kunnen van belang zijn.
Indien bepaalde milieugevolgen zijn genormeerd door een afstandseis, een contour of een grenswaarde, is deze norm niet bepalend voor de vraag of de betrokkene belanghebbende is bij het besluit. Indien het besluit en de beroepsgronden daartoe aanleiding geven, komt de vraag of aan die norm wordt voldaan aan de orde bij de inhoudelijke beoordeling van het beroep. De kring van belanghebbenden kan verschillen naar gelang de aard van het besluit. Zo hoeft de kring van belanghebbenden bij een handhavingsbesluit niet altijd samen te vallen met de kring van belanghebbenden bij een besluit tot vergunningverlening. ‘
Het ministerie is volledig geprogrammeerd op het winnen van gas en de gasproductie koste wat het kost aan de vraag te laten voldoen. Als het programma van gas, gas, gas dan niet te stuiten is, dan biedt de recente uitspraak van de Raad van State misschien uitkomst. Want met het provinciaal en gemeentelijk eigendom als infrastructuur en gebouwen vallen zij ook in de kring van belanghebbenden. Of is de lokale overheid zo geprogrammeerd dat schade op overheidseigendom gewoon betaald wordt uit de opbrengst (verhoging) van de OZB?
Kijk, daarmee behoren wij als inwoners van Westerveld allemaal tot de kring van belanghebbenden. Dan kunnen we ook allemaal bezwaar aantekenen met dit vonnis van de Raad van State in de hand. Of Vermillion Energy Inc. aansprakelijk stellen voor de voorzienbaar te lijden schaden. De groep van Tegengas uit Wapse weet wel hoe.
Zou de gemeente als belanghebbende dat ook durven?
Jan Fondse