Wat is dat nu weer: gentrificatie? Velen zullen er nog nooit van gehoord hebben en nog minder mensen weten wat het betekent. Het lijkt een woord uit de grote stad waar we hier op het platteland niets mee te maken hebben. Toch is niets minder waar; het is een beweging die ook de dorpen op het platteland binnen sijpelt, al dan niet als gevolg van bewust beleid van de overheid.
Maar allereerst: wat betekent gentrificatie en waar komt het woord vandaan? Om met dit laatste te beginnen: het komt uit het Engels namelijk van het woord ‘gentry’. Volgens mijn woordenboek wordt met dit woord de ‘voorname stand’, zeg maar de gegoede burgers, maar lager dan de adel, aangeduid.
Het beleid gericht op de opwaardering van een buurt, stadsdeel of dorp op sociaal, cultureel en economisch gebied, door het aantrekken van nieuwe bewoners wordt gentrificatie genoemd. Dit beleid van opwaardering gaat gepaard met een stijging van de prijzen voor onroerend goed en de huurprijzen. Hierdoor verandert de samenstelling van de bevolking, de beschikbaarheid van woningen en het verdwijnen van traditionele plattelandsgebruiken. Volgens onderzoekers is dit proces geen natuurverschijnsel, maar een product van bewust beleid. Zo zijn het dan ook niet de individuele huishoudens die de schuld moeten krijgen van dit verdringingsproces. Het zijn veel meer de marktpartijen en lokale overheden die doelbewust inzetten op het van kleur verschieten van buurten, wijken en dorpen.
Ondanks alle welzijnswerk, dorpsbelangen verenigingen en protesten, merk je dat er tegen de wil van bewoners allerlei scha(n)delijk beleid doorheen geduwd wordt. Dat komt omdat de machtsbalans niet in evenwicht is. Ambtenaren en projectontwikkelaars hebben meer middelen. Dat maakt dat zij de langste adem hebben. Zo zijn we hier met het opdoeken van de plaatselijke brandweer en het dorpshuis een belangrijk deel van de lokale samenhang en saamhorigheid kwijtgeraakt. Dit alles werd ingegeven door de angst dat we een krimpgebied zouden worden en dat ons gebied zou verarmen tot een achterstandsgebied. Er werd beleid ontwikkeld om stadverlaters weg van het drukke, dure en vaak egocentrische stadsleven naar het rustige, ruimtelijke, sociale en betaalbare platteland te lokken. De idyllische droom.
De claims dat het tij zich zou keren in het voordeel van het platteland en dat het platteland daar ook van zou profiteren, zijn per saldo nooit waargemaakt. Armoede op het platteland bestaat nog steeds. Daar is nu toenemende schaarste bijgekomen.
Gelukkig zien we nu dat er meer lokaal beleid ontwikkeld wordt om de samenhang en de saamhorigheid in de dorpen te versterken. Niet alleen door te subsidiëren, want geld moet geen lokkertje zijn, maar door te ondersteunen. In de Westervelder las ik dat hiertoe een ideeën-tafel is gekomen. Daar kunnen we terecht met initiatieven die al volledig uitgewerkt zijn of nog in de kinderschoenen staan. Afhankelijk daarvan wordt gekeken wat er nodig is qua ondersteuning. Soms kunnen partijen verbonden worden met andere verenigingen of initiatieven, soms kan er een financiële bijdrage geleverd worden of juist advies gegeven worden.
Dit lijkt me de juiste insteek, want de lokale overheid, de gemeente, is er om bewoners te ondersteunen. En als dat werkt zal het vertrouwen en betrokkenheid vanzelf weer terugkomen.
Kijk maar eens op https://westerveldverbonden.nu/id-tafel/.
Geef een reactie