Druk, druk, druk. Dat hoor je niet soms, een enkele keer, maar telkens en van bijna iedereen. We leven als in een roes. Dag, dag, dag, dag, dag, dag … dag, alle dagen gelijk en 24/7, we staan altijd ‘aan’. Als het heel even stil is dan pringelt, tingelt, piept of trilt er ergens wel iets dat dwingend zeurt en al onze aandacht opeist. En wel per direct. “Sorry, wat zei je ook … ?” pring, tring, tril. “Sorry hoor, even kijken wie dat is…, eeh, ja, doe maar…. Nee jôh, niet te veel hoor… en geen blauwe hoor, daar zie je alles op!” .
In dit moordend tempo is geen ritme meer te ontdekken; dit is complete chaos; dit houdt dan ook geen mens vol. Het is de paradox van onze tijd. Door de voortdurende bereikbaarheid, zijn we onbereikbaar geworden voor elkaar. Zelfs in het bos kom ik mensen tegen die luid kakelend met hun mobiel bezig zijn. We zijn er wel, maar we zijn tegelijkertijd absent, ver weg. Misschien ook wel ver heen.
Al in 2001 stelde Adries Baart tegenover deze absentie zijn theorie van presentie, kortweg zijn presentietheorie genoemd. Zo langzamerhand begint deze theorie ook door te druppelen in ons welzijnswerk, zoals ik laatst in de Meppeler las. Het gaat bij presentie niet om beschikbaarheid maar over aanwezigheid, met je aandacht er bij zijn. Ben je er voor anderen, zie je de ander als je nodig bent? Stel je je zichtbaar op, zodat anderen je kunnen vinden? Ben je present als er een beroep op je gedaan wordt voor een bestuursfunctie of gebruik je het druk, druk, druk als alibi om absent te zijn?
Het meest zichtbaar ben je in politiek en bestuur. Als we de toenemende uitholling van onze voorzieningen tegen willen gaan is verzet niet voldoende. Daarvoor is de kracht van de democratie nodig, we moeten het systeem gebruiken waarvoor het bedoeld is: onze presentie tonen! De verkiezingen lijken nog ver weg, maar nu is het de tijd om lid te worden van een politieke partij en je verkiesbaar te stellen. Want we kunnen elke keer kiezen uit dezelfde ballenbak. We hebben er geen idee van hoe klein de groep is die onze toekomst bepaalt. Haast onzichtbaar. Want door ons als bevolking voor te lichten over te nemen en genomen besluiten worden we natuurlijk niet betrokken in die besluitvorming. Dan overkomt het ons en telt onze visie niet mee. Meebeslissen kan alleen als je niet meer absent bent maar als je actief present bent. Als we dat samen doen, dan verandert er iets en kunnen we de voortgaande ongeïnteresseerdheid en uitholling stoppen. Als we zo present willen zijn, wees er dan van overtuigd dat je niet alleen mij, maar een heel dorp achter je hebt staan. Mijn stem heb je sowieso.
Overigens, gelukkig Nieuwjaar.
Jan Fondse