Laatst wilden we met iemand een afspraak maken om ‘spontaan’ eens langs te komen. De agenda’s werden getrokken en wat bleek, een overeenkomende lege plek in de agenda zat er voorlopig niet in. Dus een afspraak op termijn gemaakt, maar zoals dat vaak gaat komt daar iets tussen dat onvermijdelijk is. Wordt dan uitstel tot afstel of schiet je dan in een kramp en durf je er eigenlijk niet meer over te beginnen?
Eigenlijk dacht ik dat dit typisch een Yuppen-probleem was. Maar als iemand van middelbare leeftijd en de ander die in vroeger dagen een ‘bejaarde’ zou worden genoemd, kunnen we die wel een Yuppen-probleem aanwrijven? Daar zouden we echte Yuppies toch mee beledigen? Young Urbanised Professional of algemener Young Urbanised People vormen de basiswoorden voor het letterwoord ‘YUP’. Het was een lachwekkend moment dat wij in een dorp, als mensen van ver over de veertig nog behept zijn met de druk-druk-druk mentaliteit die we in ons dorp duidelijk willen afschudden, zo je wilt, ontwijken.
Maar urbanisatie oftewel verstedelijking sluipt ook het platteland binnen. Deze trend stelt niet alleen gemeenten voor de uitdaging deze groei duurzaam op te vangen, maar betekent ook iets voor de inwoners. Vooral plattelandsgemeenten met een toeristisch karakter zijn afhankelijk van stedelingen die hier willen komen om de drukte van de stad achter zich te laten en hier op adem te komen. En het is niet alleen de grijze golf die hierheen trekt, maar ook jonge gezinnen en toeristen van middelbare leeftijd. Ook zien we hier in het dorp dat huizen als tweede huis of vakantie-woning verkocht worden. Die staan buiten het seizoen en de weekenden vaak leeg. Al met al sluipt zo de urbanisatie ons dorp binnen.
Dat betekent dat ons taal gebruik zal veranderen. We blijven natuurlijk gewoon Drents praoten, maar er zullen nieuwe woorden geïmporteerd worden. En nieuwe Afko’s. Militairen en zorgmedewerkers zijn al gewend om in afko’s te spreken: het zogenaamde vakjargon, waar je als buitenstaander weinig van begrijpt. Het begint al met het woord ‘Afko’, dat staat simpelweg voor afkorting. Als een arts, na inspectie van de aandoening, in het ziekenhuis tegen de verpleegkundig goedkeurend mompelt ”HV-O”, bedoelt de arts Hechtingen Verwijderen en Ontslag, hetgeen goed nieuws is.
Soms hebben we ook nieuwe afkortingen nodig. Wat moeten we toch met ouderen die yup-gedrag vertonen? Is dat dan een Geronto Urban Person of te wel als afko een GUP? Voor mensen die wat jonger zijn, zeg maar van middelbare leeftijd kunnen we spreken van Middle-aged Urban People, de bijbehorende afko is dan MUP. De Engelsen hebben er een succesvolle serie van gemaakt, de MUPpetshow. Met Statler and Waldorf vanaf het balkon als immer vrolijke columnisten en met Kermit als presentator en nar. Een serie die bestaat sinds 1954 en in 2004 is overgenomen door Walt Disney. Maar is nog altijd actueel.
Jan H. Fondse
Geef een reactie