by Jan H. Fondse | 14/01/2017 18:14
Waar gaat dat eigenlijk over, dat zorgen voor elkaar? Vaak komt het woord ‘zorg’ de laatste tijd vooral in samenstellingen voor. Mantelzorg, medische zorg, ouderenzorg, jeugdzorg, zorgplicht, zorgvragers, zorgverleners, zorgverzekeraars, zorgmijders, zorginstellingen, zorgbemiddelaars, zorgcollectief, thuiszorg, zorgbudget, zorgmanagement, zelfzorg, zorgkosten en zorgplan. In tegenstelling tot de woorden zorgzaam en zorgvuldig, wekt het vorige lijstje bij mij de indruk dat het gaat over strijd en competitie, over rechten en geld, over vraag en aanbod. Over de brutaaltjes die de halve wereld claimen en de beleefd afwachtenden die verpieteren. Is dit zorg-inflatie of noemt men dat assertiviteit in de zachte sector? In deze sector, waar onze zorg- en welzijnsinstellingen onder vallen, zijn er zelfs cursussen voor: assertiviteitstrainingen. Als je het echter aan dat loket hebt over vraagverlegenheid, word je niet alleen vierkant uitgelachen ‘je moest eens weten wat ze hier allemaal durven te vragen’, maar word je ook geconfronteerd met onbegrip. Men weet gewoon niet waar je het over hebt.
Zorg is geen verhandelbaar voorverpakt product met een barcode. Want de kern van zorg zit niet in het krijgen maar in het hebben. Zorg hebben, voor je zelf, voor anderen, voor je omgeving. En dan niet gelijk aan medische zorg denken of de protocollair voorgeschreven zorg van sociaal werkers, maar gewoon denken aan aandacht, voor elkaar, voor je omgeving; zorgzaamheid dus. Het gaat niet direct over billen wassen, pillen delen of een indicatie, maar over betrokkenheid. Dat je elkaar kent en vertrouwt, zodat je elkaar om hulp durft te vragen als het nodig is.
Nabijheid kan dit gevoel versterken, want nabijheid is ook zorg. Zorg die je deelt. Een telefooncirkel is een vorm om die nabijheid en zorg voor elkaar te realiseren. Elkaar even laten weten dat je nog in beeld bent, dat is ook een vorm van zorg delen. Niet uitbesteden aan een organisatie of instelling maar gewoon zelf doen. Je begint ’s morgens met iemand te bellen en daarna belt die de volgende weer, net zolang de cirkel rond is. Als de cirkel niet rond komt, kan er hulp geboden of ingeroepen worden. Zorg kun je zo makkelijk delen. Vitale senioren kunnen zo zorg delen met kwetsbare ouderen, vooral als je wat achteraf woont. Nu is achteraf wonen een relatief begrip. Voor kwetsbare oudere is een paar straten verderop al een onoverkomelijke afstand, terwijl een vitale senior nog vrolijk een weekend gaat wandelen in de Ardennen. Nogmaals, het gaat niet om zorg te krijgen maar om zorg te hebben. En te delen.
De samenleving is veranderd. In plaats van verbonden burgers zijn we ongebonden consumenten geworden. Gestimuleerd door het liberale waanidee dat door alles aan de vrije markt over te laten het vanzelf goed komt en zo veel mogelijk publieke voorzieningen te privatiseren, wordt er met alle technologische middelen jacht gemaakt op die consumenten. Marktpartijen jagen niet alleen op het geld van de consument, ook zitten ze achter overheidsgeld aan. Subsidies, adviesbureaus, interim management en projectbureaus, je kan het niet verzinnen of ze eten mee uit de ruif. En dan heb ik het nog niet eens over de fraudeurs. Die verzieken het voor de anderen. Want hierdoor durven overheden geen avonturen meer aan en wordt elk initiatief doodgetimmerd met voorschriften en accountantscontroles. We zijn in een spiraal van angst en wantrouwen terechtgekomen. Burgers vertrouwen hun overheid niet meer en de overheid vertrouwt haar burgers niet meer. Dat is zorgwekkend.
In Zwolle wil de stichting Knarrenhof een hofje bouwen waar ouderen in elkaars nabijheid kunnen wonen. Vooral nu de overheid aanstuurt op het langer zelfstandig blijven wonen van ouderen. Ook in ons dorp zie ik vitale senioren die zich zorgen maken over hun toekomst. Het huis wordt te groot, de tuin te bewerkelijk en het is naar de voorzieningen te ver.
Eigenlijk moet de discussie maar eens op gang gebracht worden over een manier om ons dorp levensloop-bestendig te houden. Dat moet dan een gesprek worden waar jong en oud aan meedoet. In het belang van het dorp zogezegd.
Jan Fondse
Source URL: https://www.dieverindialoog.nl/over-hofjes/
Copyright ©2024 Diever in Dialoog unless otherwise noted.