by Jan H. Fondse | 08/08/2017 16:03
Buurten is niet alleen het meervoud van buurt maar ook een werkwoord. Zo nu en dan ga je eens buurten, even horen hoe het gaat. Niet direct de deur platlopen maar gewoon even wat van je laten horen. Dat kan gewoon een praatje over de heg zijn of dat je elkaar op straat tegenkomt. Even de tijd voor elkaar nemen, elkaar even zien, weten dat je er voor elkaar bent als het nodig is. Dan heb je ook niet zo veel schroom om je buur om hulp te vragen als het er onverhoeds op aan komt. Want het onverwachte komt altijd echt onverwachts en vaak ook nog ongelegen. Een buur wordt je min of meer bij toeval, wie er toevallig naast je komt wonen of wie er na je verhuizing nog meer in de straat wonen. Of je het wilt of niet, met je buren heb je altijd een relatie. Als je het treft groeit zo’n relatie, maar daar moet je wel aan werken.
Op internet, in de cyberspace, heb je weliswaar geen buren maar kun je wel veel ‘vrienden’ hebben of veel ‘relaties’ hebben met anderen. Het lijkt heel wat, maar wat kan een mens aan? En onderhouden? Hangt van de leeftijd af, het gemiddeld aantal Facebook’vrienden’: (65+) 120; (45+) 220 en (25+) 360. Tieners hebben gemiddeld 650 internet-relaties. Dat vergt heel wat onderhoud, want vriendschappen en relaties die niet onderhouden worden bloeden snel dood. Even ‘bijkletsen’ of buurten is dus geen luxe, maar broodnodig onderhoud van de (buren)relatie. Dat zou in Realtime in de Realworld met Realpeople bij die aantallen een onmogelijke opgave zijn. Dan komt gelijk de volgende vraag: wat kan een mens redelijkerwijs aan, met andere woorden: wat is de menselijke maat als het gaat om relaties? Het gaat dan over vrienden, familie, kennissen en natuurlijk je buren.
Als je twintig vrienden hebt, ben je in totaal bij over 190 relaties betrokken, met je vrienden, maar ook je vrienden onderling. Uit onderzoek van Dunbar blijkt dat een kleine 150 relaties zo’n beetje de bovengrens is van het aantal relaties die je echt kunt onderhouden. Dus twintig vrienden ligt boven de menselijke maat, dat gaat gewoon niet. Dat is onze menselijke beperking uit de tijd dat we jagers-verzamelaars waren en de natuurlijke groepsgrootte rond de 50-150 mensen lag. Binnen die groep waren er losse relaties en nauwere relaties. Deze laatste relatie noemen we vriendschap. Vriendschap is geen waardevrij begrip, maar verwijst per definitie naar iets goeds. Aristoteles noemt: wederkerigheid (men is vrienden van elkaar), welgezindheid (vrienden willen het goede voor elkaar) en bewustzijn (vrienden weten van hun onderlinge vriendschap). Zijn definitie van vriendschap is zodoende: elkaar het goede toewensen en dat van elkaar weten. Aristoteles onderscheidt drie soorten vriendschap: elkaar het goede toewensen omwille van het nuttige, elkaar het goede toewensen omwille van het aangename (het genot) en elkaar het goede toewensen omwille van het goede (omdat hij deugt en dus een goed mens is).
Tijdens de tweede wereldoorlog heeft Alan Turing een machine gebouwd die de code van de Duitsers kon breken, de Enigma Code. Dit was de eerste machine die bestuurd werd door een programma, geschreven met gaatjes in een ponsband. Deze uitvinding is niet alleen van cruciale betekenis geweest voor het verloop van de oorlog, het was tevens de start van een duizelingwekkende ontwikkeling. Omdat de besturing van de machines nu ontkoppeld was van menselijke bemoeienis werd dit cybernetica genoemd. Dit betekent zoveel als stuurman of bestuurder in het Grieks, want de besturing van de machine is overgenomen door programmatuur. Dit was de geboorte van de Cyberspace en het begin van schier oneindige mogelijkheden.
Je omringen met veel (vermeende) vrienden op internet, Facebook of andere apps in de Cyberspace is alleen maar een kwestie van jezelf oppoetsen en lekker belangrijk doen. Wie van al die ‘vrienden en relaties’ interesseert het nu een bal hoe het echt met je gaat? Staat hiermee onze (onbegrensde) samenlevingsvorm nu ter discussie?
Kortheidshalve: een goede buur(t) is beter dan een virtuele vriend.
Jan Fondse
Source URL: https://www.dieverindialoog.nl/over-buurten/
Copyright ©2024 Diever in Dialoog unless otherwise noted.